Türkmenistan Karakum çölünde yayılış gösteren bazı tür tohumlarının morfolojik ve çimlenme özellikleri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorParlak, Salih
dc.contributor.authorAmanov, Arslan
dc.date.accessioned2024-11-05T17:47:28Z
dc.date.available2024-11-05T17:47:28Z
dc.date.issued2024
dc.departmentBTÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalıen_US
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Orman Mühendisliği Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractKarakum Çölü Orta Asya'nın büyük bir bölümünü kaplayan Türkmenistan ve civar bölgenin en büyük çöllerinden biridir. Bu çölün bitki florası, sıcak, kuru ve çorak koşullara uyum sağlamış türleri içerir. Karakum Çölü oldukça sıcak bir çöldür. Yaz ayında 50 santigrad dereceye kadar çıkmakta, kış mevsiminde ise -20 dereceye kadar düşmektedir. Bu yüzden mevsimsel olarak çölde sıcaklık farkları oldukça fazladır. Yaz mevsimi sıcak ve bunaltıcıdır. Kış mevsiminde ise çok az yağış düşer. Kış mevsiminde kar çok nadir yağmakta ve iklimden dolayı hemen erimektedir. Afgan rüzgarları Karakum Çölünün hakim rüzgarlarıdır. Bitki örtüsünde kısa çayır otları ile odunsu çalılardan oluşan çöl bitkileri hâkimdir. Yağışın azlığı ve yaz aylarındaki yüksek sıcaklıklara rağmen, bitkiler çölün zor şartlarına uyum sağlamıştır. Karakum Çölünde genel olarak step bitkileri yer almaktadır. Çölün tepe kısımlarında Selin (Prunus serrulata), Gandım (Calligonum triste) gibi bitkiler yer alırken çölün alt kısımlarında ise Borjak (Sambucus nigra) bitkileri vardır. Karakum Çölünde ayrıca Sazak (Haloxylon persicum, Haloxylon aphyllum), Patlak (Solanum nigrum), Çerkez (Salsola richteri) gibi çöl iklimine uyum sağlamış türler bulunmaktadır. Türkmenistan'ın dağlık alanlarında, dere yataklarında doğal yolla oluşan bazı çalı ve ağaç türleri görülmektedir. Yağışın fazla olmasından dolayı bu bölgelerde bitki çeşitliliği daha fazladır. Bu bitkilerinin hayvanlar için besin değeri oldukça yüksektir. Kırsal kesimlerde yaşayanlar bu bitkileri kışlık hayvan yemi olarak da değerlendirmektedir. Bu çalışmada, Karakum Çölü koşullarına adapte olan ağaç ve çalı formunu taşıyan Gandım (Calligonum triste), Yandak (Alhagi maurorum) Çerkez (Salsola richteri) gibi bitkilerin genel ve tohum özellikleri incelenmiştir. Bu bitkilerin çevresel streslere karşı dayanıklığı, kök ve yaprak morfolojisi ve büyüme alışkanlıkları gibi önemli morfolojik özellikleri tanımlanmıştır. Çalışma, bu bitkilerin çöl ikliminde nasıl varlık gösterdikleri ve çevresel koşullara uyum sağlamak için geliştirgikleri stratejileri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, laboratuvar ortamında yapılan çimlenme testleri, bitkilerin tohumlarının çöl koşullarında nasıl çimlendiğini ve bu süreçteki davranışlarını detaylı bir şekilde incelemiştir. Bu analizler, tohum canlılıkları, çimlenme hızı, çimlenme oranı ve çimlenme süreçlerinin incelenmesi yoluyla, bu bitkilerin çöl ekosistemlerinde nasıl başarılı olduklarına dair önemli bilgiler sunmaktadır.en_US
dc.description.abstractThe Karakum Desert is one of the largest deserts in Central Asia, covering a significant portion of Turkmenistan and the surrounding region. The flora of this desert includes species that have adapted to hot, dry, and arid conditions. The Karakum Desert is notably a very hot desert, with temperatures reaching up to 50 degrees Celsius in summer and dropping to -20 degrees Celsius in winter. Consequently, there are considerable temperature variations seasonally. The summer season is characterized by extreme heat and dryness, while winter sees minimal precipitation. Snowfall is rare in winter, and any snow quickly melts due to the climate. Dominant winds in the Karakum Desert are the Afghan winds. The vegetation in this desert consists of short grasses and shrubs that have adapted to the challenging conditions. Despite the scarcity of rainfall and high summer temperatures, plants have successfully adapted to the harsh conditions of the desert. Steppe plants are generally found in the Karakum Desert. On the desert hills, you can find plants like Selin (Prunus serrulata) and Gandım (Calligonum triste), while the lower parts of the desert are home to plants like Borjak (Sambucus nigra). Additionally, the desert is populated by species that have adapted to desert climates, such as Yandak (Alhagi maurorum), Patlak (Solanum nigrum), and Çerkez (Salsola richteri). In Turkmenistan's mountainous areas and riverbeds, naturally occurring shrubs and tree species can be observed due to higher precipitation levels, resulting in greater plant diversity. These plants hold significant nutritional value for animals, and rural communities in Turkmenistan utilize them as winter fodder for livestock. This study focuses on the general characteristics and seed properties of plants carrying the tree and shrub form adapted to the conditions of the Karakum Desert, namely Gandım (Calligonum triste), Yandak (Alhagi maurorum) and Çerkez (Salsola richteri). Morphological features crucial for environmental stress resistance mechanisms, leaf morphology, and growth habits have been identified. The research provides essential insights into how these plants thrive in desert climates and the strategies they employ to adapt to environmental conditions. Furthermore, germination tests conducted in a laboratory setting offer a detailed examination of how these plants germinate and behave during this process under desert conditions. Through the analysis of seed germination rate, germination percentage, and germination processes, this study provides significant information on how these plants succeed in desert ecosystems.en_US
dc.identifier.endpage54en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cr4SkWLaRMhkDRBjqthpsYfiwyHxsBqZRA8Iok-B0QXjg2Hgtt9dwe1QhTFGEDi8
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12885/3339
dc.identifier.yoktezid850501en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherBursa Teknik Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzKA_20241105
dc.subjectOrmancılık ve Orman Mühendisliğien_US
dc.subjectForestry and Forest Engineeringen_US
dc.titleTürkmenistan Karakum çölünde yayılış gösteren bazı tür tohumlarının morfolojik ve çimlenme özelliklerien_US
dc.title.alternativeMorphological and germination characteristics of some species seeds spread in the Karakum desert of Turkmenistanen_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu