Yazar "Sarmachar, Muzhda" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Türkiye-Rusya ilişkilerinde enerjinin karşılıklı bağımlılığa etkisi
    (Bursa Teknik Üniversitesi, 2024) Sarmachar, Muzhda; Çakırca, Burak
    Bu çalışma, Türkiye ve Rusya enerji ilişkileri ve işbirliklerini merkeze alarak, geçmişten günümüze kadar karşılıklı bağımlılık ilişkilerinin izini takip etmiştir. Karşılıklı bağımılılık ilişkisinde enerjinin önemi ve bunu belirleyen kriz ve fırsat alanları çalışmada esas alınmıştır. Tarihsel süreç incelendiğinde, Türkiye-Rusya enerji ilişkilerinin dalgalı bir seyir izlediği görülmektedir. Bununla birlikte son yıllarda Türkiye ve Rusya arasındaki enerji ilişkilerinde büyük bir ilerleme kaydedilmiştir. Özellikle doğalgaz ticareti alanında belirli anlaşma ve önemli projelere imza atılmış Mavi Akım Boru Hattı ile Türk Akım Boru Hattı bu noktada öne çıkan örnekler olmuştur. Enerji alanındaki işbirliğini derinleştiren başka bir örnek de Türkiye'de inşa edilmekte olan Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'dir. Söz konusu işbirlikleri her iki ülkenin de ekonomik çıkarlarına katkıda bulunmuştur. Bu süreçte Türkiye'nin enerji ihtiyaçlarını karşılamak için Rus gazına olan bağımlılığı artmışken; Rusya da pazarını genişletme imkanı bulmuştur. Türkiye'nin enerji koridoru olma rolünü artık enerji dağıtım merkezi olma hedefine dönüştürdüğü bir durum varken; Rusya özellikle Ukrayna savaşından sonra ortaya çıkan enerji arzı sorununun çözümü olarak Türkiye'yi önemli bir partner olarak görmeye başlamıştır. Ancak bu ilişkinin temel dinamiğini oluşturan enerji, zaman zaman asimetrik bir boyut unsuruna dönüşmüş ve yaşanan siyasi gerilimler bu durumdan fazlasıyla etkilenmiştir. Devletlerarası ilişkilerde, her devletin çeşitli alanlarda diğer devletlere ihtiyaç duyduğu görülmektedir. Ekonomik, siyasi, güvenlik gibi farklı boyutlarda bahsedilebilecek bu ihtiyaçlar, devletlerin birbirleriyle olan etkileşimini şekillendirmekte ve bu da karşılıklı bağımlılık kavramını ortaya çıkarmaktadır. Robert Keohane, Joseph Nye ve Richard Newton Rosecrance, uluslararası ilişkilerde karşılıklı bağımlılık kavramını farklı perspektiflerden ele almaktadırlar. Karşılıklı bağımlılık sadece ulusal düzeyde değil aynı zamanda küresel düzeyde de etkili merkezi kavramlardan biri olarak, pek çok akademik çalışmada ve politik mekanizmaları açıklamada kullanışlı bir kavram olarak görülmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ve Rusya arasındaki karşılıklı bağımlılık ilişkisinin asıl dinamiğinin enerji alanında gerçekleşen işbirlikleri olduğu iddia edilmektedir. Söz konusu ortaklıkların gerilen siyasi ilişkilerden etkilendiği bir parametre olarak alınmıştır. Bu çerçevede tezin incelediği zaman dilimi ile ilgili olarak belirli bir tarih aralığı belirlenmesindense, enerji alanında karşılıklı bağımlılığın izini sürdüğümüz enerji nakil hatları ve projeler ile bunların akış dinamiğini etkileyen siyasi gerilimlerin incelenmesi esas alınmıştır. Bu bağlamda bu çalışma Türkiye-Rusya arasındaki karşılıklı bağımlılıkta enerjinin rolünü ve bunun hangi faktörlerden etkilendiğini sorunsallaştırmaktadır.