Yazar "Kozan, Evrim" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Güney Marmara Bölgesi'nde çam kozalak emici böceği (Leptoglossus occidentalis)'nin karaçam (Pinus nigra) tohumlarına etkisi
    (Bursa Teknik Üniversitesi, 2024) Kozan, Evrim; Yılmaz, Mustafa
    Karaçam (Pinus nigra) Türkiye'deki en önemli asli orman ağaçlarından biridir. Son dönemlerde karaçam tohumlarında düşük çimlenme oranları gözlemlenmektedir. Diğer yandan Çam Kozalak Emici Böceğinin (Leptoglossus occidentalis) (ÇKEB) son yıllarda ülkemizdeki çam ormanlarında yaygınlaştığı kaydedilmektedir. ÇKEB etkin olduğu ormanlarda, sağlam tohum oranını ve çimlenme yüzdesini oldukça düşürmektedir. Bu çalışmada ÇKEB'nin orijin ve orijin içinde ağaç bazında karaçam tohumlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Güney Marmara Bölgesinde 6 farklı karaçam orijininde (Çan, Bigadiç, Dursunbey, Keles, Bozüyük, Armutlu) yürütülmüştür. Her orijinde 35 adet ağaçtan 5'er adet kozalak olmak üzere toplamda 210 ağaçtan 1050 adet kozalak toplanmıştır. 30 ağaçtan toplanan kozalaklardan tohumlar çıkarılılıp karştırıldıktan sonra rastgele seçilen 500 (5*100) tohuma kesme testi uygulanmıştır. Ayrıca her bir orijinde 5 ağaçtan toplanan 25 kozalaktaki tohumlar sayılarak çıkarılmış ve ÇKEB'nin ağaç bazında etkisini belirlemek amacıyla bu tohumlara da kesme testi uygulanmıştır. Araştırmadaki orijinlerin 1000-dane ağırlıkları ve çimlenme yüzdeleri belirlenmiştir. Sağlam ve böcekli tohum oranı bakımından orijinler arasında belirgin farklar kaydedilmiştir. 6 adet orijinin genel ortalama sağlam tohum miktarı %70,7, ortalama böcekli tohum miktarı %29,3 ve ortalama boş tohum miktarı %0,0 olarak bulunmuştur. En yüksek sağlam tohum yüzdesi 77,4 Bigadiç orijinde, en yüksek böcekli tohum yüzdesi 45,4 ise Armutlu orijininde tespit edilmiştir. 3 orijinde (Bigadiç, Dursunbey, Keles) sağlam tohum yüzdesi ağaçlar arasında anlamlı farklılık göstermiştir. Kozalaktan çıkan tohum sayısı bakımından orjinler arasında önemli farklar ortaya çıkmıştır. Kozalaktan çıkan genel ortalama tohum sayısı 42 olup en fazla tohum Bigadiç orijininde (50,3) en az ise Bozüyük orijininde (33,0) bulunmuştur. Ortalama 1000-dane ağırlığı 21,68 gr olarak tespit edilmiştir. Orijinlerin genel ortalama çimlenme yüzdesi (ÇY) %59,7, ortalama çimlenme hızı (OÇS) ise 7,9 gün olarak tespit edilmiştir. Çimlenme yüzdesi en yüksek (%79.0) Dursunbey orijininde, en düşük (%43.8) ise Armutlu orijininde gerçekleşmiştir. Mevcut çalışma ÇKEB'nin ülkemizdeki ibreli türlerde oldukça etkili olduğu bilgisini desteklemektedir. Söz konusu böceğin değişik ibreli türlerde ve bölgelerde etkinliği ile ilgili ilave çalışmalar yapılmalıdır.