Yazar "Bal, Ali" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Bursa ili Çaybaşı bölgesi maden suyu kaynaklarında organoklorlu pestisit kalıntılarının incelenmesi
    (Bursa Teknik Üniversitesi, 2021) Bal, Ali; Özsel, Burçak Kaya
    Tarımsal alanlardaki üretimi artırmaya yönelik tarım arazilerinde kullanılan zirai ilaç olarak bilinen pestisitler su kaynakları için önemli bir kirletici konumundadır. Organoklorlu pestisitler, kalıcı organik kirleticiler sınıfına ait ilk önemli sentetik organik pestisitlerdir. Çevrede oldukça kalıcı olup yüksek toksisiteye, biyolojik birikime ve kronik hastalıklara yol açabilmektedir. Çevre ve insan sağlığına etkilerinden dolayı DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) ve US EPA (Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı) tarafından organoklorlu pestisit türlerine kısıtlama ve yasaklar getirilmiştir. Toprak üzerinde kalıcılığı yüksek olan bu pestisitlere ülkemizde de kısıtlama ve yasaklar getirilmesine rağmen yasa dışı kullanımları sularda organoklorlu pestisit kalıntılarına rastlanmaktadır. Bu çalışmamızda, Bursa ilinin Osmangazi ilçesine bağlı, maden suyu üretiminin yoğun olduğu Çaybaşı Bölgesi'nde yer alan maden sularında organoklorlu pestisit kalıntıları incelenmiştir. Çalışma, Aralık-2019-Kasım 2020 tarihleri arasında 4 farklı maden suyu kaynak noktası ve o sulardan üretimi gerçekleştirilmiş son üründen aylık olarak numuneler alınarak yapılmıştır. Pestisit analizleri, katı faz ekstraksiyonu (SPE) kullanılarak GC-MS cihazında gerçekleştirilmiştir. Alınan numunelerde, 19 farklı organoklorlu pestisit (alfa-BHC, hekzaklorobenzen, beta-BHC, gama-HCH(lindan), delta-HCH, heptaklor, aldrin, heptaklor epoksit, o,p' DDE, endosülfan I, p,p'DDE, dieldrin, o,p'DDD, endrin, endosülfan II, o,p'DDT, endosülfan sülfat, p,p' DDT, metoksiklor) kalıntısı incelenmiştir. Çalışma kapsamında halk arasında maden suyu olarak bilinen mineralli suların organoklorlu pestisit analizleri için GC-MS'de yeni bir metot oluşturulmuştur. İnsani Kullanım Amaçlı Sular Yönetmeliği ve Doğal Mineralli Sular Yönetmeliği'nde belirtilen pestisit limit değerlerinin cihazda tespiti için zenginleştirme işlemi yapılmıştır. Zenginleştirme işleminde, fazla çözücü gerektirmeyen, zamandan tasarruf sağlayan, analit kayıplarının az olduğu ve sulu örneklerde iyi bir geri kazanım sağlayan C18 SPE kartuşları kullanılmıştır. Oluşturulan metodun geçerliliği için, doğruluk, kesinlik, tespit sınırı (LOD) ve tayin sınırı (LOQ) parametreleri belirlenmiştir. Cihazın, tespit sınırı 0,80-1,49 ?g/L arasında, tayin limiti 2,66-4,97 ?g/L arasında bulunmuştur. Tekrarlanabilirlik için bağıl standart sapma değerleri %0,76-7,19 arasında değişmektedir. Yapılan geri kazanım çalışmasında ise geri kazanımlar % 33-115 arasında tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda, 4 farklı kaynak noktasından ve son üründen alınan maden suyu örneklerinin analiz sonuçlarında herhangi bir organoklorlu pestisit kalıntısına rastlanmamıştır.