Yazar "Ayan, Enes" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Brexıt sürecinin Birleşik Krallık'ın uluslararası ticareti üzerindeki etkileri
    (Bursa Teknik Üniversitesi, 2023) Ayan, Enes; Şeker, Ayberk
    Bu tezin amacı, Brexit sürecini, Brexit'in Birleşik Krallık dış ticareti üzerindeki etkilerini başta Avrupa Birliği olmak üzere araştırarak ortaya koymaya çalışmaktır. Birleşik Krallık 'ta 23 Haziran 2016 tarihinde yapılan oylama sonucu %51,9 çoğunluk elde edilerek Avrupa Birliği'nden ayrılma yönünde karar çıkmış ve Avrupa Birliği tarihinde ilk defa ayrılış süreci başlatılmıştır. Brexit sürecine nasıl gelindiği, kararların nasıl alındığı, Avrupa Birliği içerisindeki kurumsal yapının nasıl olduğu ve ayrılış sonrası nasıl değişime uğrayacağı, bu zamana kadar türlü senaryolar sonrası en son hangi senaryoda karar kılınıp nasıl hizmete konulduğu sorularına cevaplar bulunacaktır. Ülkeler, firmalar ve bireyler kendi içlerinde ekonomik planlamalar yaparken riskleri ve belirsizlikleri en düşük ölçüde tutmaya çalışarak planladığı hedefe ulaşmayı arzulamaktadır. Birleşik Krallık, Brexit referandumu ile daha önce hiçbir ülkenin ayrılma talebinde bulunmadığı ve sonuçlarının bugüne kadar yaşanmadığı belirsizliklerle dolu bu yolda ilk adımını atmıştır. Sonuçlarının ne olacağı konusunda risk ve belirsizliklerin başlangıç noktasını oluşturan Brexit referandumu milat olarak kabul edilmiş ve araştırma noktasına referandum öncesi ve sonrası olarak Birleşik Krallık'ın başta coğrafi olarak en yakın komşuları ve Birlik üyeleri olan Avrupa Birliği üye ülkelerinin dış ticaret verileri Trade Map'den yararlanılarak beşer yıldan 10 yıllık süreç içerisinde kalem kalem irdelenerek taraflar açısından olumlu olumsuz yönleri yansıtılmıştır. Brexit süreci doğrultusunda BK'nin uluslararası ticaretinin ne yönde etkilendiği oluşturulan araştırma modelleri kapsamında, BK'nin 2012-2022 yılları arasındaki çeyreklik verileri kullanılarak zaman serisi analizleri vasıtasıyla analiz edilmeye çalışılmıştır. Analizde, BK'nin ihracatı, ithalatı, toplam uluslararası ticareti, gayrisafi yurtiçi hasılası, brüt sermaye yatırımları ve Sterlin/Amerikan Doları döviz kuru değişkenlerine ilişkin veriler OECD veri tabanından elde edilerek Brexit sürecinin BK'nin uluslararası ticareti üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Brexit ile BK-AB ülkeleri arasında dış ticaretinin fazlasıyla etkileneceği düşünüldüğünden yapısal kırılma ihtimalinin yüksek olması nedeniyle analizlerde serilerdeki kırılmaları içsel olarak tahminleyen Zivot-Andrews birim kök testi gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen test sonucundaki yapısal kırılma tarihleri değerlendirildiğinde, BK'nin toplam ticaret hacminde 2020 yılının ikinci ve üçüncü çeyreği ile 2021 yılının ikinci çeyreklerinde yapısal kırılmaların oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. 2020 yılında yürürlüğe giren tam ayrılış sürecinin BK'nin toplam uluslararası ticaretinde yapısal değişim ve kırılmalar oluşturduğunu sonucuna varılmıştır. BK'nin ithalatında 2020 yılında ve 2021 yılının üçüncü çeyreğinde yapısal kırılmaların gerçekleştiği gözlemlenmiştir. Tüm değişkenlerin tek yapısal kırılma altında birim köklü olmadığı tespit edilmesinin ardından, araştırma modeli En Küçük Kareler (EKK) tahmin tekniği vasıtasıyla test edilmiştir. BK'nin gayrisafi yurtiçi hasılasındaki artış oranının toplam ticaret hacmi oranını daha yüksek seviyede arttıracağı, ihracatını toplam ticaret hacmine göre daha az oranda arttıracağı, ithalatını ise daha da fazla oranda arttıracağı tespit edilmiştir. Döviz kurunda yükselme oranının toplam ticaret hacmi oranına göre daha az düzeyde arttıracağı, ihracatı hemen hemen yakın oranda yükselteceği, ithalatı ise daha az oranda arttıracağı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın araştırma değişkeni olan Brexit sürecinin yaşanması BK'nin ithalatında %0.08'lik bir artış sağladığı tespit edilmiştir. Sabit sermaye yatırımlarının ise BK'nin uluslararası ticaretinde istatistiki olarak etkisinin bulunmadığı saptanmıştır.