Yazar "Akman, Nihal" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Gıda, yem ve tohumda multipleks GDO tarama testi geliştirilmesi ve validasyon çalışmaları
    (Bursa Teknik Üniversitesi, 2022) Akman, Nihal; Dağdelen, Adnan Fatih
    Genetiği değiştirlmiş organizma (GDO) kısaca modern biyoteknolojik yöntemler kullanılmak suretiyle gen aktarılarak elde edilmiş organizma olarak tanımlanır. GDO'ların ticari olarak üretime başlandığı 1996 yılından günümüze kadar üretim alanları ve miktarları artarak sürmüştür. GDO'ların artışı birçok soruyu ve endişeyi de beraberinde getirmiştir. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de GDO konusu gündemi meşgul etmektedir. Tüketicilerin ilgisini ve merakını çeken bu konu hakkında medyada yer alan tartışmalar tüketicileri etkilemektedir. GDO'ların yaygınlaşması ile birlikte ülkeler kendi mevzuatlarını oluşturmaya başlamışlardır. Türkiye'de de 2010 yılında 5977 Sayılı Biyogüvenlik Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile GDO kontrol analizleri özel ve kamu labaratuvarlarında yapılmaya başlanmıştır. GDO kontrol analizlerinin ilk aşamasında GDO tarama analizi yer almaktadır. Bu analiz sonrasında gerekiyorsa ileri analizlere, yani miktar ve tiplendirme analizlerine gidilir. Bu nedenle ilk aşamanın sağlıklı olması ve doğru sonuç vermesi çok önemlidir. GDO'lu ürünlerin %90'ından fazlasında genetik modifikasyonu gösteren bölgeler 35S promotor, NOS terminator, FMV promotor bölgeleridir. Ticari kitler de genel olarak bu bölgeleri taramak için üretilmiştir. Bu bölgeler tarandığında daha az ileri analize ihtiyaç duyulmaktadır. Ticari kitlerde bu bölgelerin multipleks olarak taranması kullanıma hazır olması kullanıcıya pratiklik sağlamaktadır. Bu nedenle laboratuvarlar tarafından tercih edilmektedir. Ancak ticari tarama kitleri GDO tarama analizlerindeki asıl maliyet kalemini oluşturmaktadır. Özellikle genel olarak laboratuvarlarda kullanılan yurtdışı menşeli kitler GDO analizlerinin yüksek ücretlerle yapılıyor olmasının sebeplerinden biridir. Analiz ücretlerinin yüksekliği GDO analizi yaptırmak durumunda olan müşteriler tarafından zaman zaman şikâyet konusu edilmektedir. Bu çalışma ile GDO tarama analizi için gereken reaktiflerin ayrı ayrı temin edilerek laboratuvar ortamında birleştirilmesi sonucu oluşturulacak tarama testinin ticari kit ile aynı hassasiyet ve doğrulukta yapılmasının sağlanması amaçlanmıştır. Multipleks test materyalinin laboratuvar içi metot olarak hazırlanması ile maliyetin mümkün olduğunca düşürülmesi hedeflenmiştir. Ticari kit olarak satılan test materyali, kullanıma hazır olması nedeni ile yüksek ücretlere mal olmaktadır. Yüksek GDO analiz ücretlerinin düşürülmesi için analiz reaktiflerinin laboratuvar ortamında hazırlanarak kullanılması gerekliliği bu çalışmanın gerekçesini oluşturmuştur. Planlanan bu çalışma sonucunda LOD (tespit limiti) seviyesi 10 DNA kopyası olan hassas ve analiz maliyeti ticari kite oranla daha düşük multipleks GDO tarama testi geliştirilmiştir. Validasyon çalışmalarının da tamamlanması sebebiyle GDO analiz laboratuvarlarında rutin GDO analiz çalışmalarında kullanılabilecektir.