Sayan Atanur, GülTürer Başkaya, Fatma AyçimDilman, Merve2023-06-232023-06-2320222022https://hdl.handle.net/20.500.12885/2155Dünyadaki artan nüfus ve enerji ihtiyacı hızlı kentleşme ve endüstriyel faaliyetlerin artmasıyla sonuçlanmaktadır. Kentsel yayılımın artması ve sanayi bölgelerinin kentlerdeki kapladığı alanların genişlemesi doğal alanlardaki tahribatı arttırmakta ve kentsel peyzaj üzerinde ciddi bir baskı oluşturmaktadır. Bu baskının getirdiği olumsuz etkileri önlemek için kentlerdeki hidrolojik ağ sistemleri ve açık yeşil alanlar gibi doğal unsurların korunması ve planlanması kentler için kritik önem taşıyan bir konudur. Özellikle kentsel akarsular, dinamik yapıları ve biyoçeşitlilik anlamındaki zenginlikleriyle kent dokusu içinde tatlı su ekosistemini temsil etmektedirler. Sağladıkları servislerle kentteki yaşam kalitesini arttırmakta ve kentteki ekolojik dengenin sürdürülebilirliğine katkıda bulunmaktadırlar. Aynı zamanda sahip oldukları akarsu kenarı bitki örtüleriyle de kentsel yeşil ağ sisteminin önemli koridorları olmakta ve sistemin bağlayıcı unsuru haline gelmektedirler. Ancak günümüzde yoğun yapılaşma, kirlilik ve uygun olmayan imar uygulamaları gibi çeşitli nedenlerle baskıya maruz kalmaları nedeni ile kentlerdeki devamlılığı yok olan kentsel akarsular, yeşil ağ sistemininde bağlayıcı unsur olma görevlerini yerine getirememektedirler. Bu sebeple, kentlerdeki su kaynaklarının ve açık yeşil alanların sürdürülebilirliğinin ve kentlerdeki ekolojik dengenin devamlılığının sağlanması için akarsuların maruz kaldıkları baskılardan kurtarılması ve kentsel yeşil alanlarla entegre edilerek kentlere yeniden kazandırılması gerekmektedir. Bu çalışmada, Bursa kentinin ana su kaynağı olan Nilüfer Çayı'nın kentteki yeşil ağ sistemi ile arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi, çayın sahip olduğu doğal sisteminin kent içerisinde de devamlılığının sağlanması, kentteki görünürlülüğünün arttırılması ile ekolojik ve kültürel olarak kente yeniden kazandırılması için stratejilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda tezin ilk aşamasında kent ve akarsu ilişkisini ve akarsu ve kentsel yeşil ağ sistemi ilişkisini ortaya koyan literatür araştırmaları yapılarak örnek alan çalışmaları incelenmiştir. Tezin ikinci aşamasında ise Nilüfer Çayı'nın kent içinde sahip olduğu farklı karakterlerin ortaya konulması, bu karakter alanlar ile kent arasındaki ilişkide ortaya çıkan sorunların irdelenmesi ve ortaya çıkan her karakter alanın sahip olduğu problemlerin ve mevcut potansiyellerin tespit edilmesi için analizler yapılmıştır. Üçüncü aşamada özellikle kentsel ve kent çeperi bağlamında ortaya çıkan yeşil koridordaki kopukluğun giderilmesi, diğer bağlamlarda da yeşil dokunun güçlenmesi ve Nilüfer Çayı koridoru için doğduğu kaynaktan döküldüğü Susurluk Çayı'na varana kadarki süreçte sağlıklı bir yapının oluşturulması amacıyla stratejiler geliştirilmiştir. Çalışma, Nilüfer Çayı için kapsamlı bir karakter analizi sunarak, ortaya çıkan karakter alanlardaki mevcut problemlere yönelik çözüm stratejileri getirmeyi hedeflemiştir. Bursa kentinin yeşil ağ sisteminin güçlendirilmesi için tasarım stratejileri geliştiren ve bu tasarım stratejilerini sistematik bir çerçevede toplayan ilk araştırma olan çalışmanın Bursa'daki tüm akarsu koridorları için bir örnek teşkil edeceği öngörülmektedir.Increasing population and energy demand in the world results in rapid urbanization and increase in industrial activities. The increase in urban sprawl and the expansion of industrial zones in cities increase the destruction of natural areas and put a serious pressure on the urban landscape. In order to prevent the negative effects of this pressure, the protection and planning of natural elements such as hydrological network systems and open green spaces in cities is a very critical issue for cities. Especially urban rivers represent a freshwater ecosystem within the urban fabric with their dynamic structures and richness in terms of biodiversity. With the services they provide, they increase the quality of life in the city and ensure the sustainability of the ecological balance in the city. At the same time, they are important corridors of the urban green network system with their riverside vegetation and become the binding element of the system. However, nowadays, they are exposed to pressure due to various reasons such as dense building stocks, pollution and inappropriate zoning practices. Thus, the urban rivers, whose continuity in the cities are destroyed, cannot fulfill their duty of being the binding element of the green network system. For this reason, in order to ensure the sustainability of water resources and open green spaces in the cities and to ensure the continuity of the ecological balance in the cities, it is necessary to save the streams from the pressure they are exposed to and to integrate them with urban green spaces and bring them back to the cities. In this study, it is aimed to develop strategies to strengthen the relationship between the Nilüfer Stream, which is the main water source of the city of Bursa, and the green network system in the city, to ensure the continuity of the natural system of the tea in the city, to increase its visibility in the city and to bring it back to the city both ecologically and culturally. In this context, in the first stage of the thesis, literature researches revealing the relationship between the city and the river and the river and the urban green network system were conducted and the selected examples were examined in this context. In the second stage of the thesis, analyzes were made in order to reveal the different characters of the Nilüfer Stream in the city, to examine the problems that arise in the relationship between these character areas and the city, and to determine the problems and existing potentials of each character area. In the third stage, various strategies have been developed in order to eliminate the disconnection in the green corridor that emerged especially in the context of the urban and urban periphery, to strengthen the green texture in other contexts, and to maintain a healthy structure for the Nilüfer Stream corridor until it reaches the Susurluk Stream, where it flows from its source. The study will be the first study that provides a comprehensive character analysis for Nilüfer Stream, offers solution strategies for existing problems in emerging character areas, develops design strategies to strengthen the green network system of Bursa city with its potentials, and collects these design strategies in a systematic framework. In this sense, it is anticipated that the study will set an example for all river corridors in Bursa.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessKentsel akarsularKentsel yeşil ağ sistemiAkarsu karakterleriNilüfer ÇayıBursaUrban streamsUrban Green Network SystemCharacters of streamsNilüfer StreamMaster Thesis