Şeker, AyberkBoylu, Hülya2024-11-052024-11-052024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cr4SkWLaRMhkDRBjqthpsTkV74ZXWWvH_-FvFWB8IfWgvjCVHqQ0K_GCma3To_tthttps://hdl.handle.net/20.500.12885/3482Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı, Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bilim DalıUluslararası ticaretin artması ile birlikte ülkeler yenilikçi ürünler ve teknoloji yoğun ürünlerin ticaretine yoğunlaşmaya başlamışlardır. Ticaretin küreselleşmesi ile bilginin korunması hususu daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Fikri ve sınai mülkiyet hakları yenilikçi ürünler için patent ve tescil işlemleri sayesinde ülkelerin pazarda adil rekabet edebilmesini hem de inovasyonlu ürünlerini taklitten koruyarak ticari zarardan kaçınabilmelerine olanak sağlamaktadır. Gelişmiş ülkeler Ar-Ge çalışmalarına yatırım yaparak ve teknoloji yoğun ürünler üreterek ihracatlarını yükseltmektedir. Dolayısıyla açıldıkları pazarda katma değeri yüksek ürünlerini koruyabilmek için fikri ve sınai mülkiyet haklarında da gerekli anlaşmaları uygulamışlardır. Böylelikle yeni ürünler ile uluslararası pazarda rekabet üstünlüğü sağlamış hem de ülke refahlarını arttırmış olmaktadırlar. Fikri ve sınai mülkiyet haklarının uluslararası ticarete etkileri önemli ölçüde olmaktadır. Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması ve adil rekabetin devamlı olabilmesi için uluslararası ticaret yapan ülkelerin işbirliği içerisinde olması beklenmektedir. Bu çalışmada, fikri ve sınai mülkiyet haklarının uluslararası ticarete ne ölçüde etkisinin olduğu analiz edilerek ilişkinin boyutu ortaya konulmuştur. Panel veri analizinin kullanıldığı bu çalışma sonucunda, fikri ve sınai mülkiyet haklarının uluslararası ticarete etkileri analiz edilmiştir. Elde edilen veriler sonucunda ülkelerin gayrisafi yurt içi hasılaları, döviz kurları, yerli patent sayıları ve ülkelerin fikri mülkiyet hakları endeksinin ülkelerin uluslararası ticaretlerini pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Buna karşın, ülkelere giren doğrudan yabancı yatırımların gayrisafi yurt içi hasılaya oranının ülkelerin uluslararası ticareti üzerinde herhangi bir anlamlı etkisinin olmadığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Fikri Mülkiyet Hakları, Uluslararası Ticaret, Panel Veri Analizi.Countries have begun to focus on trade in innovative and technology-intensive products with the growth of international trade. The protection of information has become more important. Intellectual property rights enable countries to compete fairly in the marketplace through patent and registration procedures for innovative products, and to avoid commercial damage by protecting their innovative products from imitation with the globalization of trade. Developed countries increase their exports by investing in R&D studies and producing technology-intensive products. Therefore, they have also implemented the necessary intellectual property rights agreements to protect their high value-added products in the market. In this way, they gain a competitive advantage in the international market with new products and increase the welfare of their countries. The impact of intellectual property rights on international trade is significant. Countries engaged in international trade are expected to cooperate to protect intellectual property rights and maintain fair competition. This thesis analyzes and identifies the extent of the impact of intellectual property rights on international trade. As a result of this study using panel data analysis, the impact of intellectual property rights on international trade was analyzed. As a result of the data obtained, it is determined that the gross domestic product, exchange rates, total domestic patents and the intellectual property rights index of the countries have a positive effects on the international trade of the countries. On the other hand, the ratio of foreign direct investment to gross domestic product has no statistically significant effect on the international trade. Keywords: Intellectual Property Rights, International Trade, International Trade.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessUluslararası TicaretInternational TradeMaster Thesis181852789