Sanayi gelişiminin bursa kentsel değişimi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Bursa Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Türkiye'nin beşinci büyük kenti olan Bursa, 1960 yılında ilk OSB'nin kurulması kararı ile sanayi alanında gelişim göstermiştir ve göstermeye de devam etmektedir. Sanayi alanındaki gelişim sonucunda kent yurt içinden çokça göç almıştır. Göçlerle beraber kentte konut ihtiyacı doğmuştur. Konut ihtiyacını gidermek için yeni yapılaşmalarla kentsel yerleşim alanları genişlemiştir. Yeni sanayi alanlarının da oluşumuyla arazi örtüsünde değişimler yaşanmıştır. Sanayi gelişimi doğrultusunda arazi örtüsünde yaşanan değişimleri irdelemek için Bursa kenti çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu kapsamda bu tez çalışmasının amacı, Bursa kentinde sanayi gelişimi doğrultusunda kentsel değişim ve sanayi arasındaki ilişkiyi mekânsal olarak irdelemektir. Çalışma kapmasında sanayi öncesi ve sonrası kentler araştırılmıştır. Sanayinin Osmanlı Devletini ve Türkiye Cumhuriyetini nasıl etkilediği üzerinde durulmuştur. Çalışma alanı olarak seçilen Bursa kentinin sanayi devrimiyle nasıl bir değişim sürecine girdiği araştırılmıştır. Kent ölçeğinde yapılan kentsel planlamalardan sırasıyla bahsedilmiştir. Planlamalar yapılan analizlere altlık oluşturmuştur. Çalışma alanı sınırlarını Bursa ilinin Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım, Gürsu ve Kestel ilçeleri kapsamaktadır. Çalışmanın ana materyali olarak 1979 yılına ait CORONA uydu görüntüsü, 2000 yılına ait SPOT uydu görüntüsü, 2013 yılına ait Rapid Eye uydu görüntüsü ve 2021 yılına ait Sentinel uydu görüntüsü seçilmiştir. Uydu görüntülerinde en doğru sonuca ulaşabilmek için geometrik düzeltme yapılmıştır. Geometrik düzeltme yapılmış verilerle e-Cognition yazılımı kullanılarak obje tabanlı sınıflandırma yapılmıştır. Sınıflandırılmış haritalar sanayi ve kentsel gelişimi göstermek amacıyla kullanılmış ve diğer analizlere altlık oluşturmuştur. Sanayi alanlarının kentsel alanlara uzaklığını belirlemek için öklid bağıntısı kullanılarak mesafe analizi (euclidean distance) yapılmıştır. Sanayi alanlarına yakın mesafelerde bulunan kentsel alan metrekareleri hesaplanmıştır. Kentsel alanlarda gerçekleşen değişimin nüfus değişkeni ile ilişkisi irdelenmek istenmiştir. Bu doğrultuda 2013 ve 2021 yıllarının mahalle bazında nüfuslarına ulaşılarak, Kernel yöntemiyle nüfus yoğunluğu haritaları hazırlanmıştır. Yerleşim alanlarının kentte gelişimini göstermek için Radar Chart grafikleri oluşturulmuştur. Bursa kentsel gelişim aşamasında hazırlanan mekansal planlar, obje tabanlı sınıflandırma yapılmış haritalar ile çakıştırılmıştır. Yapılan analizler irdelenmiş, karşılaştırılmış sanayi ve nüfusun kentsel değişimdeki etkilerinden bahsedilmiştir.
Bursa, Turkey's fifth largest city, has developed in the field of industry with the decision to establish the first OIZ in 1960 and continues to do so. As a result of the development in the field of industry, the city has received a lot of immigration from the country. With the migrations, the need for housing arose in the city. In order to meet the housing need, urban settlement areas have expanded with new constructions. With the formation of new industrial areas, changes have occurred in the land cover. The city of Bursa was chosen as the study area in order to examine the changes in the land cover in line with the industrial development. In this context, the aim of this thesis study is to spatially examine the relationship between urban change and industry in the direction of industrial development in the city of Bursa. In the scope of the study, pre-industrial and post-industrial cities were investigated. It is focused on how the industry affected the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. It has been researched how the city of Bursa, which was chosen as the study area, entered into a process of change with the industrial revolution. Urban planning at the city scale is mentioned respectively. The plans formed the basis for the analyzes made. The boundaries of the study area include Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım, Gürsu and Kestel districts of Bursa. As the main material of the study, CORONA satellite image of 1979, SPOT satellite image of 2000, Rapid Eye satellite image of 2013 and Sentinel satellite image of 2021 were chosen. In order to achieve the most accurate result in satellite images, geometric correction was made. Object-based classification was made using e-Cognition software with geometrically corrected data. Classified maps were used to show industry and urban development and formed the basis for other analyses. In order to determine the distance of industrial areas to urban areas, distance analysis (euclidean distance) was performed using the Euclidean equation. Urban area square meters located close to industrial areas were calculated. The relationship between the change in urban areas and the population variable was tried to be examined. In this direction, population density maps were prepared using the Kernel method by reaching the populations of 2013 and 2021 on a neighborhood basis. Radar Chart charts were created to show the development of residential areas in the city. The spatial plans prepared during the urban development phase of Bursa were matched with the maps with object-based classification. The analyzes were examined, compared, and the effects of industry and population on urban change were mentioned.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Architecture, Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture, Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning, Mimarlık

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Koleksiyon