Polipropilenin eklemeli üretimdeki performansına ve yanmazlığına çinko borat etkisinin araştırılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Bursa Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Eklemeli üretim, sağladığı birçok avantajdan dolayı kullanımı son yıllarda artan bir üretim yöntemidir. Polimerler, metaller ve seramikler gibi birçok malzeme bu üretim yönteminin farklı teknikleriyle üretilebilmektedir. Polimerlerin kullanımı hafiflik, tasarım esnekliği, kimyasal direnç, kolay işlenebilme vb. özelliklerinden dolayı gün geçtikçe artmaktadır. Ancak düşük ısıl ve mekanik özellikler polimerlerin başlıca zayıf yönleridir. Polimerlerin özelliklerini iyileştirmek için çeşitli katkılar ile kompozitlerinin hazırlanması oldukça yaygın bir yöntemdir. Polipropilen (PP) küresel olarak en yaygın kullanılan ikinci polimerdir. Ancak çekme kuvvetine karşı düşük mukavemet ve uzama sergilemesi zayıf yönlerinden biridir. Günümüzde alev geciktirici katkı maddeleri, polimerlerin aleve dayanımının arttırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Çinko borat (ÇB), polimer malzemelerde yangın geciktirici görevi gören bir katkı maddesidir. Bu çalışmada polipropilene farklı oranlarda (kütlece %5, 10, 15 ve 20) ÇB katkılanarak kompozitler hazırlanmıştır. Kompozitlerin hazırlanmasında çift vidalı ekstrüder ile eriyik karıştırma yöntemi kullanılmıştır. Prusa 3D model tipinde açık kaynak bir 3B yazıcı kullanılarak test numuneleri üretilmiştir. Alev geciktirici özelliğe sahip olan ÇB'nin PP üzerindeki etkisini görmek için mekanik, termal, darbe ve yanmazlık testleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca saf PP ve %10 ÇB katkılı PP kompozitlerle farklı dolgu oranlarında (%50, %75, %100) çalışmalar yapılmıştır. Artan ÇB oranıyla numunelerin yoğunluklarının ve eriyik akış indeksi (MFI) sonuçlarının arttığı görülmüştür. Diferansiyel taramalı kalorimetri (DSC) cihazı kullanılarak numunelerin erime sıcaklıkları (Te), erime entalpileri (ΔHe) ve kristalinite dereceleri (Xk) belirlenmiştir. Te benzer sonuç gösterirken katkı oranındaki artış ile ΔHe ve Xk sonuçları azalmıştır. ISO 527-2 standardına göre çekme test numuneleri üretilmiş ve bir üniversal çekme test cihazı ile çekme testi uygulanarak çekme mukavemeti, kopma uzaması ve elastik modül değerleri belirlenmiştir. Deneysel sonuçlardan artan ÇB oranları ile çekme mukavemeti değerlerinin azaldığı ve kopma uzaması değerlerinin arttığı görülmüştür. Farklı dolgu oranlarında, azalan dolgu oranı ile saf PP ve %10 ÇB katkılı PP kompozitlerde çekme mukavemeti ve kopma uzaması azalmıştır. Elastik modül değerlerinde büyük bir fark görülmemiştir. Yapılan 3 nokta eğme testlerine göre, eğme mukavemetleri çekme mukavemeti değerleriyle benzer sonuç göstermiş ve artan ÇB ile mukavemetler azalmıştır. Dolgu oranlarındaki sonuca göre azalan dolgu oranı eğme mukavemetini azaltmıştır. %10 ÇB katkılı PP kompozitler en yüksek yer değiştirme sonucuna sahip olmuştur. ÇB ilave edildikçe eğme modülünde azalma görülmüştür. Farklı dolgu oranları için bu durum eğme mukavemetleriyle benzerdir ve azalan dolgu oranıyla azalmıştır. Darbe testlerindeki sonuçlar incelendiğinde, ÇB katkısının numunelerin darbe enerjisini azalttığı tespit edilmiştir. Azalan dolgu oranları için de darbe enerjileri azalmıştır. ÇB'nin PP matrisine eklenmesi, kompozitin ısı altında eğilme sıcaklığını (HDT) belli bir orana kadar azaltmış, belli bir orandan sonra artmasına neden olmuştur. Yanmazlık testleri bir yatay yanmazlık test cihazı ile yanma hızı belirlenerek test edilmiştir. Saf PP 66,60 mm/dk yanma hızına sahipken, %20 ÇB katkılı PP kompozitlerin yanma hızı 49,18 mm/dk olarak belirlenmiştir. Artan ÇB oranı ile yanma hızında azalma görülmüştür. Farklı dolgu oranlarındaki sonuçlara göre, tüm dolgu oranları için %10 ÇB katkılı PP kompozitlerin yanma hızları saf PP'ye kıyasla daha düşüktür. Azalan dolgu oranları ile, numunenin içindeki boşluklardan dolayı yanma hızının arttığı belirlenmiştir. Numunelerin boyutsal kararlılığı çarpılma açılarının ölçülmesiyle elde edilmiş ve artan CB katkısı ile %68,6 oranında iyileşmiştir. Farklı dolgu oranları incelendiğinde %10 ÇB katkılı PP kompozitin tüm dolgu oranları saf PP'ye kıyasla en iyi sonucu vermiştir.
Additive manufacturing is a production method that use has increased in recent years due to the many advantages it provides. Many materials such as polymers, metals and ceramics can be produced with different techniques of this production method. The use of polymers is increasing due to lightness, design flexibility, chemical resistance, easy processing, etc. day by day. However, low thermal and mechanical properties are the main weaknesses of polymers. It is a very common method to prepare composites with various additives to improve the properties of polymers. Polypropylene (PP) is the second most widely used polymer globally. Although, its low strength and elongation against tensile force is one of its weaknesses. Nowadays, flame retardant additives play an important role for improving the flame resistance of polymers. Zinc borate (ZB) is an additive that acts as a fire retardant in polymer materials. In this study, composites have been prepared by adding ZB to polypropylene at different rates (5, 10, 15 and 20 wt.%). In the preparation of the composites, the melt mixing method with a twin-screw extruder was used. Test samples were produced using an open source 3D printer of the Prusa 3D model type. Mechanical, thermal, impact and non flammability tests were carried out to see the effect of ÇB which has flame retardant properties on PP. In addition, studies have been carried out with different infill ratios (50%, 75%, 100%) for pure PP and 10% ZB filled PP composites. It was observed that the densities and the melt flow index (MFI) results of the samples increased with increasing ZB ratio. The melting temperatures (Te), melting enthalpies (ΔHe) and crystallinity degrees (Xk) of the samples were determined using a differential scanning calorimetry (DSC) device. While Te showed similar results, ΔHe and Xk results decreased with the increase in the contribution ratio. Tensile test specimens were produced according to ISO 527-2 standard and tensile strength, elongation at break and elastic modulus values were determined by applying a tensile test with a universal tensile test machine. From the experimental results, it was observed that the tensile strength values decreased and the elongation at break values increased with increasing ZB ratios. The tensile strength and elongation at break decreased in pure PP and 10% ZB added PP composites with decreasing infill ratio at different infill ratios. There was no significant difference in elastic modulus values. According to the 3-point bending tests, the bending strengths showed similar results with the tensile strength values, and the strengths decreased with increasing ZB. According to the result in the infill ratios, the decreasing infill ratio decreased the bending strength. 10% ZB added PP composites had the highest displacement result. The bending modulus decreased with the addition of ZB. For different infill ratios, this situation is similar with flexural strengths and decreased with decreasing infill ratio. When the results of the impact tests were examined, it was determined that the ZB additive reduced the impact energy of the samples. Impact energies also decreased for decreasing infill ratios. The addition of ZB to the PP matrix decreased the heat deflection temperature (HDT) of the composite up to a certain rate and increased it after a certain rate. The flammability tests were tested by determining the burning rate with a horizontal flammability tester. While pure PP has a burning rate of 66,60 mm/min, the burning rate of 20% ZB added PP composites is 49,18 mm/min. With increasing ZB ratio, a decrease in burning rate was observed. According to the results at different infill ratios, the burning rate of 10% ZB added PP composites for all infill ratios is lower than that of pure PP. It was determined that with decreasing infill ratios, the burning rate increased due to the voids in the sample. The dimensional stability of the samples was obtained by measuring the warpage angles and improved by 68,6% with increasing ZB ratios. When the different infill ratios are examined, all infill ratios of 10% ZB added PP composite gave the best results compared to pure PP.
Additive manufacturing is a production method that use has increased in recent years due to the many advantages it provides. Many materials such as polymers, metals and ceramics can be produced with different techniques of this production method. The use of polymers is increasing due to lightness, design flexibility, chemical resistance, easy processing, etc. day by day. However, low thermal and mechanical properties are the main weaknesses of polymers. It is a very common method to prepare composites with various additives to improve the properties of polymers. Polypropylene (PP) is the second most widely used polymer globally. Although, its low strength and elongation against tensile force is one of its weaknesses. Nowadays, flame retardant additives play an important role for improving the flame resistance of polymers. Zinc borate (ZB) is an additive that acts as a fire retardant in polymer materials. In this study, composites have been prepared by adding ZB to polypropylene at different rates (5, 10, 15 and 20 wt.%). In the preparation of the composites, the melt mixing method with a twin-screw extruder was used. Test samples were produced using an open source 3D printer of the Prusa 3D model type. Mechanical, thermal, impact and non flammability tests were carried out to see the effect of ÇB which has flame retardant properties on PP. In addition, studies have been carried out with different infill ratios (50%, 75%, 100%) for pure PP and 10% ZB filled PP composites. It was observed that the densities and the melt flow index (MFI) results of the samples increased with increasing ZB ratio. The melting temperatures (Te), melting enthalpies (ΔHe) and crystallinity degrees (Xk) of the samples were determined using a differential scanning calorimetry (DSC) device. While Te showed similar results, ΔHe and Xk results decreased with the increase in the contribution ratio. Tensile test specimens were produced according to ISO 527-2 standard and tensile strength, elongation at break and elastic modulus values were determined by applying a tensile test with a universal tensile test machine. From the experimental results, it was observed that the tensile strength values decreased and the elongation at break values increased with increasing ZB ratios. The tensile strength and elongation at break decreased in pure PP and 10% ZB added PP composites with decreasing infill ratio at different infill ratios. There was no significant difference in elastic modulus values. According to the 3-point bending tests, the bending strengths showed similar results with the tensile strength values, and the strengths decreased with increasing ZB. According to the result in the infill ratios, the decreasing infill ratio decreased the bending strength. 10% ZB added PP composites had the highest displacement result. The bending modulus decreased with the addition of ZB. For different infill ratios, this situation is similar with flexural strengths and decreased with decreasing infill ratio. When the results of the impact tests were examined, it was determined that the ZB additive reduced the impact energy of the samples. Impact energies also decreased for decreasing infill ratios. The addition of ZB to the PP matrix decreased the heat deflection temperature (HDT) of the composite up to a certain rate and increased it after a certain rate. The flammability tests were tested by determining the burning rate with a horizontal flammability tester. While pure PP has a burning rate of 66,60 mm/min, the burning rate of 20% ZB added PP composites is 49,18 mm/min. With increasing ZB ratio, a decrease in burning rate was observed. According to the results at different infill ratios, the burning rate of 10% ZB added PP composites for all infill ratios is lower than that of pure PP. It was determined that with decreasing infill ratios, the burning rate increased due to the voids in the sample. The dimensional stability of the samples was obtained by measuring the warpage angles and improved by 68,6% with increasing ZB ratios. When the different infill ratios are examined, all infill ratios of 10% ZB added PP composite gave the best results compared to pure PP.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Polimer Bilim, Teknoloji, Polymer Science, Technology
