Birinci mertebe bir trafik akım yaklaşımının sonlu fark esaslı çizgiler yöntemi ile sayısal modellemesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Bursa Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Trafik sıkışıklığı önemli çevresel ve sosyal sorunlara yol açar. Trafik akımının doğru bir şekilde modellenmesi, sıkışıklığı azaltma anlamında gerekli önlemleri belirlemek için önemlidir. Trafik akım teorisi, ulaştırma tesislerinin kapasitesi ve trafik işletim kalitesi ile ilgili olan ulaştırmanın bir parçasıdır. Trafik akım teorisinin amacı, bir dizi geçerli koşul verilen bir trafik akımının işletme kalitesini değerlendirmektir. Trafik akımı için matematiksel modeller makroskopik, mezoskopik ve mikroskopik yaklaşımlar olarak üç ana kategoride sınıflandırılabilir. Makroskopik trafik akım modelleri, akışkanlar dinamiği ile analoji kurularak oluşturulmuştur ve sonuçta ortaya çıkan kısmi diferansiyel denklemler, karmaşık trafik olaylarının modellemesinde etkindir. Makroskopik trafik akım modelleri yoğunluk, akım, hız gibi trafik akım parametreleri arasındaki ilişkileri formüle eder. Bu çalışmada, makroskopik birinci mertebe bir hidrodinamik trafik akım modelinin sonlu fark esaslı çizgiler yöntemi ile sayısal çözümü gerçekleştirilmiştir. Sayısal yöntem ile öncelikle kısmi diferansiyel denklemin konumsal değişkeni yarı-ayrıklaştırılmış bir adi diferansiyel denklem sistemi elde etmek için p = 1,2,…,8 hata mertebeli sonlu farklar yaklaşımları ile ayrıklaştırılmıştır. Elde edilen diferansiyel denklemin zaman ayrıklaştırması ise açık Euler, açık orta nokta, lineer kapalı Euler ve lineer kapalı modifiye orta nokta olmak üzere dört farklı yöntemle adaptif olarak yapılmıştır. Sonlu fark esaslı çizgiler yönteminin performansı öncelikle analitik çözümü bilinen Burgers denklemi üzerinden değerlendirilmiştir. Sayısal yöntem bu denklemin çözümünde yüksek doğruluklu ve kararlı sonuçlar vermiştir. Elde edilen sonuçlar, trafik akım modeli için ihtiyaç duyulan referans çözümü belirlerken kullanılacak sonlu fark parametrelerinin belirlenmesinde de yol gösterici bir rol oynamıştır. Birinci mertebe trafik akım modeli için sonlu fark esaslı çizgiler yönteminin doğruluğu, h-kararlılığı, p-kararlılığı ve hesaplama süresi sayısal deneyler ile detaylı olarak incelenmiştir. Maksimum zaman adım değerinin uygun seçimi ile hem kapalı hem de açık yöntemler yüksek doğruluğa sahip sonuçlar vermiştir. Elde edilen sonuçlar kapalı zaman ayrıklaştırma yöntemlerinin her p değeri için h kararlılığına sahip olduğunu gösterirken açık zaman ayrıklaştırma yöntemlerinin h-kararlılığı maksimum zaman adımının seçimi ile ilişkilidir. Kapalı yöntemler için p-kararlılığı konumsal ayrıklaştırma nokta sayısının 100'ün üzerinde olması durumunda elde edilmiştir. Hesaplama süreleri karşılaştırıldığında açık yöntemlerin kapalı yöntemlere göre daha avantajlı olduğu görülmüştür. Adaptif zaman adımlarının belirlenmesinde kullanılan tolerans değerlerinin azaltılması ile hesaplama sürelerinin önemli ölçüde kısaltılması mümkün olmuştur. Sayısal yöntem ile birinci mertebe trafik akım modeli kapsamında zaman bağımlı kısmi diferansiyel denklem farklı sınır ve başlangıç koşulları eşliğinde etkin bir şekilde çözülmüştür. Ayrıca, birinci mertebe modelde sürücü davranışı ve yol kalitesini belirleyen faktörlerin farklı değerleri kullanılarak simülasyonlar yapılmış ve böylelikle sonlu fark esaslı çizgiler yöntemi ile psiko-mekanik etkileri dikkate alan bir trafik modellemesi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir.
Traffic congestion leads to environmental and societal problems. Traffic flow theory is a part of transportation that is concerned with the capacity of transportation facilities and the quality of traffic operation. The goal of traffic flow theory is to evaluate a traffic flow's operational quality under a set of reasonable criteria. Mathematical models for traffic flow can be classified into three main categories: macroscopic, mesoscopic and microscopic approaches. Macroscopic traffic flow models have been created by analogy with fluid dynamics and the resulting partial differential equations are effective in modelling complex traffic events. The interactions between traffic flow parameters including density, flow, and speed are formulated by macroscopic traffic flow models. In this study, the numerical solution of a macroscopic first-order hydrodynamic traffic flow model is carried out using the finite difference-based method of lines approach. With the numerical method, firstly, the spatial variable of the partial differential equation is discretized with finite difference approximations of having orders of p = 1,2,…,8 to obtain a semi-discretized ordinary differential equation system. Four different methods are adaptively used for the temporal discretization of the resultant differential equations: explicit Euler, explicit midpoint, linear implicit Euler, and linear implicit modified midpoint. The performance of the finite difference-based method of lines approach is first assessed by solving the Burgers equation for which an analytical solution exists. The numerical solution yield highly accurate and stable solutions for this problem. The results obtained also played an instructive role in determining the finite difference parameters for computing the required reference solution of the traffic flow model. Within detailed numerical experiments, the accuracy, h-stability, p-stability, and computation time of the finite difference-based method of lines approach for the first-order traffic flow model were investigated. Both implicit and explicit techniques yielded highly accurate results with the appropriate selection of the maximum time step value. The results obtained show that implicit temporal discretization methods have h-stability for all p values, while the h-stability of explicit-time discretization methods is related to the selection of the maximum time step. p-stability for implicit methods is obtained when the number of spatial discretization points is more than 100. A comparison between the CPU times of explicit and implicit methods reveals that the explicit methods are advantageous to implicit approaches. It is possible to decrease the computation time of the method significantly by decreasing the tolerance values used for adjusting the adaptive temporal steps. Within the scope of the first-order traffic flow model, the time-dependent partial differential equation is solved efficiently with the numerical method under different boundaries and initial conditions. In addition, simulations were performed with different values of factors that determine driver behavior and road quality in the first order model, and thus, a traffic flow modeling that takes psycho-mechanistic effects into account is successfully carried out with the finite difference-based method of lines approach.
Traffic congestion leads to environmental and societal problems. Traffic flow theory is a part of transportation that is concerned with the capacity of transportation facilities and the quality of traffic operation. The goal of traffic flow theory is to evaluate a traffic flow's operational quality under a set of reasonable criteria. Mathematical models for traffic flow can be classified into three main categories: macroscopic, mesoscopic and microscopic approaches. Macroscopic traffic flow models have been created by analogy with fluid dynamics and the resulting partial differential equations are effective in modelling complex traffic events. The interactions between traffic flow parameters including density, flow, and speed are formulated by macroscopic traffic flow models. In this study, the numerical solution of a macroscopic first-order hydrodynamic traffic flow model is carried out using the finite difference-based method of lines approach. With the numerical method, firstly, the spatial variable of the partial differential equation is discretized with finite difference approximations of having orders of p = 1,2,…,8 to obtain a semi-discretized ordinary differential equation system. Four different methods are adaptively used for the temporal discretization of the resultant differential equations: explicit Euler, explicit midpoint, linear implicit Euler, and linear implicit modified midpoint. The performance of the finite difference-based method of lines approach is first assessed by solving the Burgers equation for which an analytical solution exists. The numerical solution yield highly accurate and stable solutions for this problem. The results obtained also played an instructive role in determining the finite difference parameters for computing the required reference solution of the traffic flow model. Within detailed numerical experiments, the accuracy, h-stability, p-stability, and computation time of the finite difference-based method of lines approach for the first-order traffic flow model were investigated. Both implicit and explicit techniques yielded highly accurate results with the appropriate selection of the maximum time step value. The results obtained show that implicit temporal discretization methods have h-stability for all p values, while the h-stability of explicit-time discretization methods is related to the selection of the maximum time step. p-stability for implicit methods is obtained when the number of spatial discretization points is more than 100. A comparison between the CPU times of explicit and implicit methods reveals that the explicit methods are advantageous to implicit approaches. It is possible to decrease the computation time of the method significantly by decreasing the tolerance values used for adjusting the adaptive temporal steps. Within the scope of the first-order traffic flow model, the time-dependent partial differential equation is solved efficiently with the numerical method under different boundaries and initial conditions. In addition, simulations were performed with different values of factors that determine driver behavior and road quality in the first order model, and thus, a traffic flow modeling that takes psycho-mechanistic effects into account is successfully carried out with the finite difference-based method of lines approach.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Trafik, Traffic, Ulaşım, Transportation, İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
