Arazi kullanım değişikliğinin Bursa, Karacabey longoz ormanlarının toprak organik karbon ve toplam azot stok oranlarına etkileri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Subasar orman ekosistemleri, son yıllarda karbon tutmadaki önemi gün geçtikçe daha fazla ilgi görmektedir. Yüksek Lisans Tez çalışmasının temel amacı, Türkiye'nin önemli subasar ormanlarından, Bursa, Karacabey subasar ormanlarının asli ağaç türlerinden dişbudak (Fraxinus angustifolia Vahl.), kızılağaç (Alnus glutinosa (L.) ve meşe (Quercus cerris) ile yakın çevresi karasal orman ekosistemini temsilen kızılçam (Pinus brutia Ten.), otlak, tarla ve kumul alanlarının karbon ve azot miktar ve stokları arasındaki farklılıkları toprak derinlik kademelerini de dikkate alarak ortaya koymaktır. Bu amaçla subasar ormanların her bir ağaç türü, karasal kızılçam ve çevresi otlak, tarla ve kumul alanlarda, üç tekrarlı deneme alanlarında çalışma gerçekleştirilmiştir. Toprak örnekleri altı farklı derinlik kademesinden (0-10 cm, 10- 20 cm, 20-30 cm, 30-60 cm, 60-100 cm ve 100-130 cm) alınmış ve toprak organik karbon (TOK) ve toplam azot (TA) miktarları ve stokları belirlenmiştir. Sonuçlar, ağaç türleri arasında kızılağaç meşcerelerinin en yüksek TOK (405 Mgha-1) ve TA (34.4 Mgha-1) stokuna sahip olduğunu, bunu dişbudak (aynı sıralamada 393 Mgha-1 ve 26.2 Mgha-1) ve meşenin (aynı sıralamada 293 Mgha-1 ve 28.6 Mgha-1) izlediğini göstermiştir. Bu değerler Türkiye karasal orman ekosistemi ağaç türleri için hektar bazında bildirilen değerlerden oldukça yüksektir. Subasar ormanların TOK ve TA stok değerleri çevresi alanlarla karşılaştırıldığında ise, otlak ve tarım alanlarının TOK (aynı sıralamada 678 Mg ha-1 ve 259 Mg ha-1) ve TA stoku (aynı sıralamada 27.3 Mg ha-1 ve 23.3 Mg ha-1) bakımından daha yüksek veya aynı, kızılçam ve kumul alanlarının TOK (aynı sıralamada 162 Mg ha-1 ve 63 Mg ha-1) ve TA stoku (aynı sıralamada 15.9 Mg ha-1 ve 2.52 Mg ha-1) ise daha düşük olarak tespit edilmiştir. Karasal orman ekosistemlerinde karbon ilişkili çalışmalarda alışılagelmiş şekilde uygulanan 0-30 cm toprak derinliğiyle karşılaştırıldığında, çalışmada 30-130 cm toprak derinliğinin TOK ve TA stokunun kızılağaçta aynı sıralamada %58 ve %40, dişbudakta %41 ve %45, meşede %52 ve %56, kızılçamda %57 ve %66'sından sorumlu olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar, derin toprak kademelerinin toplam TOK ve TA stokuna önemli miktarlarda katkıda bulunduğunu ve TOK ve TA hesaplamalarında göz ardı edilmemesi gerektiğini göstermiştir.
Floodplain forest ecosystems have been recently receiving much attention for their special importance in carbon sequestration. To evaluate soil organic carbon (SOC) and also total nitrogen (TA) accumulation in relation to soil depths under three typical forest tree species ash tree (Fraxinus angustifolia Vahl.), alder (Alnus glutinosa (L.) and oak (Quercus cerris) in Karacabey floodplain forests and surrounding terrestrial areas as Turkish pine (Pinus brutia Ten.), grassland, cropland and sand dune, a study with three replicate stands for each forest tree species and the surrounding areas was carried out. Soil samples within 0–130 cm were collected from six different depths (0- 10 cm, 10-20 cm, 20-30 cm, 30-60 cm, 60-100 cm and 100-130 cm). The results indicate that among the three tree species in Karacabey floodplain forests, the alder stands had the greatest accumulation of SOC (405 Mg ha-1) and TA (34.4 Mg ha-1), followed by ash tree stands (393 Mg ha-1 and 26.2 Mg ha-1 respectively) and oak stands (293 Mg ha-1 and 28.6 Mg ha-1 respectively). When comparing the results to the surrounding areas, it was seen that the grassland and cropland also had higher or very similar values of SOC (678 Mg ha-1 ve 259 Mg ha-1 respectively) and TA (27.3 Mg ha- 1 ve 23.3 Mg ha-1 respectively) stocks. These values are considerably higher than the values reported on a hectare basis for the terrestrial forest ecosystem tree species in Turkey.On the othe hand, the calabrain pine and sand dunes showed lower SOC (162 Mg ha-1 ve 63 Mg ha-1 respectively) and TA (15.9 Mg ha-1 ve 2.52 Mg ha-1 respectively) stocks. Relative to the conventional soil carbon studies of 30-cm depth in terrestrial forest ecosystems, the SOC and STN stored in 30–130 cm deep soil account for 58% and 40% in ash forests, 41% and 45% in alder forests, 52% and 56% in oak forests, 57% and 66% in Calabrian pine forests respectively. Thick loess soil coupled with dry climate may be attributable to the development of root system and consequent SOC and STN distribution into deeper layer. Those results suggest that deep soil layers contribute considerable amounts and should not be omitted in soil carbon and nitrogen estimations.
Floodplain forest ecosystems have been recently receiving much attention for their special importance in carbon sequestration. To evaluate soil organic carbon (SOC) and also total nitrogen (TA) accumulation in relation to soil depths under three typical forest tree species ash tree (Fraxinus angustifolia Vahl.), alder (Alnus glutinosa (L.) and oak (Quercus cerris) in Karacabey floodplain forests and surrounding terrestrial areas as Turkish pine (Pinus brutia Ten.), grassland, cropland and sand dune, a study with three replicate stands for each forest tree species and the surrounding areas was carried out. Soil samples within 0–130 cm were collected from six different depths (0- 10 cm, 10-20 cm, 20-30 cm, 30-60 cm, 60-100 cm and 100-130 cm). The results indicate that among the three tree species in Karacabey floodplain forests, the alder stands had the greatest accumulation of SOC (405 Mg ha-1) and TA (34.4 Mg ha-1), followed by ash tree stands (393 Mg ha-1 and 26.2 Mg ha-1 respectively) and oak stands (293 Mg ha-1 and 28.6 Mg ha-1 respectively). When comparing the results to the surrounding areas, it was seen that the grassland and cropland also had higher or very similar values of SOC (678 Mg ha-1 ve 259 Mg ha-1 respectively) and TA (27.3 Mg ha- 1 ve 23.3 Mg ha-1 respectively) stocks. These values are considerably higher than the values reported on a hectare basis for the terrestrial forest ecosystem tree species in Turkey.On the othe hand, the calabrain pine and sand dunes showed lower SOC (162 Mg ha-1 ve 63 Mg ha-1 respectively) and TA (15.9 Mg ha-1 ve 2.52 Mg ha-1 respectively) stocks. Relative to the conventional soil carbon studies of 30-cm depth in terrestrial forest ecosystems, the SOC and STN stored in 30–130 cm deep soil account for 58% and 40% in ash forests, 41% and 45% in alder forests, 52% and 56% in oak forests, 57% and 66% in Calabrian pine forests respectively. Thick loess soil coupled with dry climate may be attributable to the development of root system and consequent SOC and STN distribution into deeper layer. Those results suggest that deep soil layers contribute considerable amounts and should not be omitted in soil carbon and nitrogen estimations.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Karacabey subasar ormanları, Karbon ve azot stoku, Arazi kullanım türü, Toprak derinliği, Karacabey floodplain forests, Carbon ve nitrogen stocks, Land-use types, Soil depths
